Gezinsbeleid
We doen praktijkgericht onderzoek vanuit het perspectief van gezinnen, met als doel het versterken van hun functioneren en welbevinden. We werken vaak in dialoog met beleidsmakers en organisaties uit het werkveld. Op basis van ons onderzoek doen we vaak concrete aanbevelingen voor het beleid of de werking van sociale professionals.
Tegelijkertijd kijken we kritisch of het beleid en de praktijk ook voldoende de ‘gezinsreflex’ maken. Denken beleid en praktijk wel voldoende aan dat veelzijdige fenomeen dat we gezin noemen? Zijn ze er zich steeds van bewust dat maatregelen en interventies op gezinsniveau samenkomen, en daar zowel compenserend als versterkend kunnen werken?
- We geven eerst enkele voorbeelden van thema's en acties in deze onderzoekslijn.
- Daaronder vind je de lijst van lopende projecten, publicaties en activiteiten, en afgeronde projecten.
Lopende projecten en recente activiteiten
Enkele thema’s die we behandelen in deze onderzoekslijn
Dag van het Gezin
15 mei is de Internationale dag van het Gezin. De Verenigde Naties vragen om op die dag aandacht te besteden aan de belangen van gezinnen. Het Kenniscentrum Gezinswetenschappen grijpt deze kans elk jaar aan om het debat te stimuleren over actuele gezinsthema’s en hoe we gezinnen beter kunnen ondersteunen.
Onze 'Dag van het Gezin is doorgaans een studiedag of een debat, met de publicatie van een boek of een studie over een thema dat aansluit bij de actualiteit, wat ons toelaat om de sterktes van ons multidisciplinaire team in de picture te zetten. In 2022 was dat bijvoorbeeld 'Gezinnen en migratie'; in 2023 het debat over impact, en hoe je dat kan meten als het over gezinsbegeleiding gaat.
Een staat van het Gezinsbeleid
Het gezinsbeleid in Vlaanderen ontleden, analyseren en erop reageren, doen we al sinds het begin van onze werking. In 2016 publiceerden we er zelfs een handboek over, met als titel 'Bemoeien met gezinnen'.
In het boek 'In verband met gezinnen' van 2020 bekijken onze onderzoekers thema’s als opvoeding, relaties, zorg, arbeid, … vanuit het gezinsperspectief en pleiten ervoor dat beleid en praktijk actief rekening houden met de impact van hun ingrepen op gezinnen.
Sinds 2020 presenteren we elk voorjaar een analyse van het gezinsbeleid van het voorafgaande jaar onder de titel 'Een staat van het gezinsbeleid', al dan niet gekoppeld aan een thema dat op dat moment actueel is. In 2023 was dat bijvoorbeeld de nota voor een geïntegreerd gezins- en jeugdhulpbeleid ‘Vroeg en Nabij’.
Combinatie arbeid en gezin
Ook het thema 'combinatie van arbeid en gezin' past onder deze onderzoekslijn.
Een recent voorbeeld is het ESF-project ‘Sandwichcoach’, waarbij we bekeken hoe 45- tot 65-jarigen met een dubbele zorgtaak begeleid kunnen worden bij het vinden van een goede combinatiestrategie.
Met 'Telewerk inclusief organiseren', eveneens een ESF-project, ontwikkelden we tools voor werknemers, werkgevers en leidinggevenden om telewerk inclusief te maken, ongeacht gender, leeftijd, opleidingsniveau.
De Gezinsenquête
Met de Gezinsenquête brengt het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin een aantal trends in het gezinsleven in beeld. Zowel bij de editie van 2016 als die van 2021 waren verschillende onderzoekers van het kenniscentrum betrokken, in de stuurgroep en in diverse werkgroepen. We werkten ook mee aan de dataverwerking en rapportage van verschillende thema's, zoals partnerelaties in gezinnen, hoe ouders de opvoeding ervaren en hoe ouders hun coparenting, hun relatie als mede-opvoeders ervaren.
